"İlçemizdeki aynı sektörde faaliyet gösteren diğer firmalardan da alım yapılabilirdi "
Editör: Aliağa Medya
08 Nisan 2021 - 09:53
Aliağa Belediyesi Nisan ayı Olağan Meclis Toplantısında, Aliağa Belediyesi’nin 2020 Yılı Denetim Komisyonu Raporu hakkındaki bilgilendirme sonrasında parti grupları adına bazı meclis üyeleri açıklamalar yaptı.
İYİ Partili Belediye Meclis Üyesi Sedat Sarı, CHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Turan ve MHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Şimşek konuyla ilgili görüş bildirdi. Denetim Komisyonu Raporu hakkında ilk olarak Sedat Sarı söz aldı.
İYİ Parti Aliağa Belediye Meclis Üyesi Sedat Sarı'nın, Aliağa Belediyesi'nin 2020 Yılı Denetim Komisyonu Raporu hakkında yapmış olduğu konuşmada şu ifadelere yer verdi.
“Bazen dışarıdaki gözler içeridekilerin göremediklerini daha net görebilirler. Yıl boyunca belediyemiz tarafından yapılan yasaya uygun ve başarılı çalışmalar için peşinen teşekkürlerimi iletiyorum. Bunun yanında birazdan anlatacağımız tespitlerimizi ise daha iyi ve sürdürülebilir bir yönetim anlayışına erişmek adına dışarıdaki gözlerin birer uyarısı olarak kabul etmenizi temenni ederek sözlerime başlamak istiyorum.
Öncelikle ihalelerden başlayacağım.
Raporu incelediğimizde gerçekleştirilmiş toplam 48 adet ihale yapıldığını görmekteyiz.
Bunların yirmi tanesi açık ihale, yirmisekiz tanesi ise pazarlık usulü ile yapılmış ihaledir.
İhalelerin temel amaçlarından bir tanesi istekliler arasında rekabet oluşturmak suretiyle kurumun en ekonomik maliyetle işi yaptırması, mal yada hizmet alımını sağlamasıdır. Rekabetin ise katılımcıların birden fazla olması ile mümkün olacağı aşikardır. Oysa Aliağa Belediyesi’nin 2020 yılında gerçekleştirdiği 48 ihaleyi incelediğimizde tam üçte birinin yani 16 ihalenin tek katılımcı ile yapıldığı görülmektedir. Diğer üçte biri de çok farklı sayılmaz, sadece ikişer katılımcı ile yapılmıştır. Bu durumu iki türlü okumak mümkün. Birincisi, rekabetin oluşturulamaması kurumun ihalelere daha fazla bedel ödemesine yol açmıştır. İkincisi ve en acısı da Pandemi dolayısıyla ticaretin durma noktasına geldiği ve firmaların harıl harıl iş arama gayretinde olduğu 2020 yılında Aliağa belediyesinin ihalelerinin üçte birine ancak ve ancak birer firmanın katılmaya lüzum duymuş olmasını resmen itibar kaybı olarak görmekteyiz. Bunun sorumluları muhakkak şapkalarını önlerine koymalıdırlar.
Açık ihalelerde durum böyleyken, pazarlık usulü ihalelerde durum daha da vahimdir. Kamu İhale Kanunu’nun 21/f ve 21/b maddesi esas alınarak yapılacak ihalelerin kriterleri ilgili kanun maddesinde açık açık belirtilmiştir. Özellikle 21/b için ilgili madde şöyle der. “doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen ……şeklinde devam eder. 21/b’ye göre 7 adet ihale yapmışsınız. Toplam bedeli 7.828.659 TL. Bu 7 adet 21/b ye göre yapılan ihaleden ikisini ayrı tutacağım. Bunlar tam da ilgili kanunun öngördüğü sebepten yani pandemi tedbirleri kapsamında dezenfektan alımı için yapıldığı açıktır ve o günün şartlarında tek katılımcıyla yapılmış olmalarına rağmen eleştirilecek yanları yoktur. Ancak toplam değeri 6.608.659 TL olan diğer beş ihaleye baktığınızda bir takım sorunlar olduğu görülmektedir. Mesela, 21/b nin olmazsa olmazı en az üç teklif kuralı toplam bedeli 1.936.478 TL olan iki ihalede neden ihlal edilmiştir? Mesela bu beş ihalenin tamamında yapılan işler peyzaj, bina bakım onarım, araç kiralama olduğuna göre bunların hangisi ilgili maddenin öngördüğü aciliyet tanımına uymaktadır?
Bu arada 21/f kapsamında yapılan ve toplam bedeli 6.149.895 TL olan 22 adet ihalenin de sadece 9 tanesi 3 teklif alınmak suretiyle yapılmıştır. Toplam bedeli 1.423.550 TL olan 5 ihale için de maalesef birer teklif alınmıştır.
Açıkça görüldüğü gibi kanunun emirleri birçok defa görmezden gelinmiştir. E doğal olarak ta bu tür yönetimsel hatalardan dolayı kurumun zarara uğradığını düşünmek hiç te zor olmayacaktır.
DOĞRUDAN ALIM:
Kanunun 4. Maddesine göre doğrudan temin; “Kanunda belirtilen hallerde ihtiyaçların, idare tarafından davet edilen isteklilerle teknik şartların ve fiyatın görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usul” olarak tanımlanmış olup bir ihale usulü değil, alım yöntemidir.
“Temel ilkeler” başlıklı 5. Maddesinde ise;
- “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur” denmektedir.
Ayrıca,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62. maddesinin (ı) bendinin, "Bu Kanunun 21 (pazarlık usuluü) ve 22 nci (doğrudan temin) maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz." hükmüne yer verilmiştir.
Kanun maddeleri böyle emrederken Aliağa Belediyesi neler yapmış?
1- Denetleme uzmanının hesabına göre mal alımındaki doğrudan alım limiti toplam 7.849.011,52 TL iken yapılan harcama maalesef tam iki katı olmuş ve 14.924.279,06 TL ye ulaşmıştır.
2- Denetleme uzmanının hesabına göre hizmet alımındaki doğrudan alım limiti toplam 8.257.895,48 TL iken yapılan harcama maalesef %66 artışla 13.720.014,13 TL ye ulaşmıştır.
3- Suistimale açık bir satın alma yöntemi olmasına rağmen, kanun koyucu tarafından sağlanan bir imtiyazla idarenin elini güçlendirme ve küçük alımlarda prosedürlerden kurtulmaya imkan sağlayan doğrudan alım yönteminde, limitler aşılmış ve tam 12.537.387 TL lik denetimi çok sağlıklı yapılamayan bir harcamaya gidilmiştir.
4- Konaklama giderleri hep aynı firma üzerinden yapılmak suretiyle ilgili kanun maddesinin emrettiği “rekabet ve eşit muamele” şartı çiğnenmiş, bu da yetmemiş tercih edilen lokanta ve otellerden teklif alınmayarak kanunun emrettiği “teknik şartların ve fiyatların görüşülmesi” şartı da açıkça ihlal edilmiştir.
DANIŞMANLAR:
Bütün anlattıklarımız yetmezmiş gibi bir de danışman furyası ile karşı karşıyayız. Mali danışmanlık hizmeti alıyorsunuz, ayda yirmi bin TL ye yakın bir maliyeti var. Aldığı ücrete bakarsanız olağanüstü özellikleri var sanırsınız. Ancak belediyenin mali tablosuna baktığımızda içler acısı. Cari oran 1,5 üstü olması gerekirken 1,11, Hazır Değer Oranı 1 olması gerekirken 0,04, Nakit Oranı 0,20 olması gerekirken 0,04 vs vs. Görülüyor ki pahalı danışmanlar da finans yönetiminde yaşanan sıkıntılara derman olamamış. Ama 2021 yılında da aynı danışmana hak edişleri ödenmeye devam ettiği dikkatimizden kaçmamıştır.
Ayrıca basın danışmanları, resmi dairelerde iş ve işlem takibi yapıp raporlar hazırlaması için diğer danışmanlar vs vs. Ama bu güne kadar hazırlanan bir rapora rastlanamamış o da ayrı bir ilginçlik. Her biri aylık onbeş-yirmi bine yakın bedeller almaktalar. O kadar başkan yardımcınız ve müdür kadronuzda tecrübeli çalışanlar var iken bu savurganlık neyin nesidir anlamak mümkün değil.
ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ
Temsil Ağırlama kaleminden 2.314.168 ve Tanıtım Ağırlama kalemlerinden 1.337.406 TL olmak üzere toplam 3.651.574 TL harcanmış.
Temsil ve ağırlama kalemini incelediğimizde;
Temsil, Tören Ve Ağırlama Kapsamında Saksı Çiçeği, Buket, Aranjman, Karanfil, Cenaze Çelengi Vb. Alımı adı altında tam 240 bin TL lik çiçek vs alımı yapılmış. Bu alımlar kaç farklı firmadan alınmış biliyor musunuz? Sadece bir firmadan alınmış. Sanırsınız ki yıllık ihale yapılmış ve bu firma ihaleyi kazandığı için alımlar hep bu firmadan yapılmış. Hayır, ihale filan yok. Madem ihale prosedürü ile vakit kaybı söz konusu değil ve ilçemizde onlarca çiçekçi varken neden böyle hacimli bir alışverişi bir çiçekçi üzerinden yapmak suretiyle adeta bir imtiyaz oluşturmuşsunuz? Tatil günlerini çıkardığımızda günlük neredeyse bin TL kaynak aktarılan bir firma? Tabi ki neden? diye sormakta bizim vazifemiz.
Yine aynı kalemden yapılan bir başka harcama oldukça dikkat çekici bir firma çorba dağıtımı ile ilgili harcama. Yaklaşık dört ayda çorba dağıtımına harcanan para 567 bin TL. Sadece çorba satışından bu ciroyu yapan bir firmanın toplam cirosu, basit bir orantıyla yıllık 15 milyon TL civarında olması gerekir. Yani kendi segmentinde vergi rekortmeni olması anlamına gelir. Şayet bu firma vergi rekortmeni listesinde görürsek bize düşen tebrik etmek olur. Ancak bu işin bizi ilgilendiren tarafı şu. Neden bu denli hacimli bir iş için tek firma tercih ediliyor. Bu bir imtiyaz değil de nedir?
CHP Meclis Üyesi Turan “Belediyemizin toplam borç stoğu 255 milyon lira”
CHP Aliağa Belediye Meclis Üyesi Hakan Turan, 2020 Yılı Denetim Komisyonu Raporu hakkında söz alarak eleştirilerde bulundu. Turan, "Belediyemizin toplam borç stoğu 255 milyon lira olup dikkat çekici unsurların başında da kısa vadeli borç toplamının 130 milyon lira olduğu gerçeğidir. Yine Belediyemize bağlı şirketlerin toplam borcu da yaklaşık 90 milyon lira olarak tespit edilmiştir." dedi.
Aliağa Belediyesi’nin toplam borcu hakkında da değerlendirmede bulunan Hakan Turan “
2020 yılı denetim komisyon raporu tamamlanmıştır. Denetim komisyonunda görev alan meclis üyesi arkadaşlarımıza ve belediye çalışanlarımıza verdikleri emek ve katkılardan dolayı öncelikle teşekkür ediyoruz.
Maalesef yine daha önceki denetim komisyon raporlarında gördüğümüz üzere yıllık bütçesi yüksek olmasına rağmen sürekli olarak borçlanan, borçlanmayı alışkanlık haline getiren bir belediye yönetimiyle karşı karşıyayız. Komisyon raporunda ayrıntılı olarak belirttiği üzere Belediyemizin toplam borç stoğu 255 milyon lira olup dikkat çekici unsurların başında da kısa vadeli borç toplamının 130 milyon lira olduğu gerçeğidir. Yine Belediyemize bağlı şirketlerin toplam borcu da yaklaşık 90 milyon lira olarak tespit edilmiştir.
Burada en önemli nokta ise Belediyemizin borçlanma limitlerini aşırı derecede aşması ve bu tutarın yaklaşık 75 milyon lira olmasıdır. Burada en önemli husus denetim komisyon raporunda da belirtildiği üzere Aliağa Belediyesinin toplam borç stokunun 5393 sayılı Belediye Kanununun 68. maddesi birinci fıkrası (d) bendinde yer alan üst sınırı aştığı; anılan kanun maddesinde yer verilen Görevi Kötüye Kullanma suçu yönünden adli makamlara bildirimde bulunulması gerektiği hususunun Meclis Başkanlığının sorumluluğunda olduğunu hatırlatıyoruz. “ifadelerini kullandı
Raporda Dikkat Çeken Hususlar konusuna da dikkat çeken Hakan Turan “Daha önceki yıllarda da eleştirdiğimiz doğrudan temin ve pazarlık usulü mal ve hizmet alımlarının azaltılmış olmasına rağmen benzer firma ve isimler yönünden devam ettiğini görüyoruz. Denetim komisyon raporunda özellikle üzerinde durduğu doğrudan temin sınırının aşılması engellenerek yani kısacası üst sınıra yakın bir şekilde alımları bölerek ihaleden kaçınıldığı görünmektedir. Kaldı ki, eleştiri konusu yapılan alımın yapıldığı firma, geçtiğimiz yıllarda da yüksek miktarda doğrudan teminle alım yapılan firmadır. İhale yoluyla da daha ucuza alım yapılabilecek bir pozisyon varken doğrudan teminle alım yönteminin uygulanmış olması manidardır.
Yine doğrudan temin ve pazarlık usulü ile yapılan mal ve hizmet alımı geçtiğimiz yıllara göre azaltılmış olsa bile Belediye bütçesine mal ve hizmet alımı amacıyla ayrılan toplam tutarın %10'unu aştığı da tespit edilmiştir. Bu durumda da Kamu İhale Kurulu'nun uygun görüşünün alınması gerektiği saptanmıştır.
Bir diğer konu ise Belediyemizin aldığı danışmanlık hizmetleridir.
Mali Danışmanlık hizmeti için yapılan ödeme tutarı 232.660-TL
(Mali Hizmetler Müdürlüğü)
Kültür ve sanat danışmanlığı için yapılan ödeme tutarı 88.500-TL
(Sosyal Kültürel İşler Müdürlüğü)
Kamu kurumlarındaki iş takipçiliği için yapılan ödeme tutarı 70.800-TL
(Özel Kalem Müdürlüğü ve Başkan Yardımcılıkları)
Basın danışmanlığı için yapılan ödeme tutarı 106.200-TL
(Basın Yayın Müdürlüğü)
Hukuk danışmanlığı için yapılan ödeme tutarı 96.000-TL
(Hukuk İşleri Müdürlüğü)
olmak üzere toplam 594.160-TL alınan danışmanlık hizmetleri için ödeme yapılmıştır.
Şimdi burada belediyemiz tarafından alınan her bir danışmanlık hizmeti için belediyemiz bünyesinde bir müdürlük bulunmasına rağmen dışarıdan bu hizmetlerin alınması belediyemize ekonomik külfet yaratmaktadır. Kaldı ki, Belediyemizde biraz önce belirttiğimiz hizmetleri rahatlıkla yapabilecek potansiyele ve bilgi birikime sahip personel bulunduğu düşünülmektedir. Bu nedenle bu tip hizmet alımlarından vazgeçilerek bu hizmetlerin belediye bünyesinde yürütülmesi gerektiği kanaatindeyiz.
Amatör spor kulüplerine yapılan bağış ve yardımları desteklemekle birlikte bir spor kulübüne tek seferde 280.000-TL nakdi yardım yapılması da gözden kaçmamıştır.
Ayrıca her denetim komisyon raporunda karşımıza çıkan Özel Kalem Müdürlüğü bütçesinden bir çiçekçilik ve organizasyon firmasından yapılan çiçek ve sair alımlar mevcuttur.100.000 nüfuslu Aliağa ilçemizde mal alımı yapılabilecek başkaca bir firma yok mudur? Özellikle pandemi sürecinde ciddi maddi sıkıntı yaşayan çiçekçilik ve organizasyon sektörüne destek olmak amacıyla ilçemizdeki aynı sektörde faaliyet gösteren diğer firmalardan da alım yapılabilirdi.
Yine denetim komisyon raporunda vatandaşlara çorba dağıtılması başlığında günde yaklaşık 1750 kişiye tekabul eden sayıda çorba dağıtıldığı ve bu çorba alımının da tek bir firmadan 567.000-TL ödenerek yapıldığı görünmektedir. Alımın yapıldığı Şubat-Mart-Nisan-Mayıs 2020 aylarında pandemi sürecinde lokantaların kapalı olduğu ve ciddi bir darboğaza düştüğü ortamda ilçemizdeki diğer işletmelerden de alım yapılarak esnafımıza destek olunması gerekirdi.
Bu bağlamda yapılan incelemeler göstermektedir ki, ülkemizde ciddi bir ekonomik darboğazın olduğu, vatandaşlarımızın ekonomik sıkıntılar yaşadığı bir süreçte belediye kaynaklarımızın daha doğru kullanılması gerektiği kanaatindeyiz. Teşekkür ederiz. “ifadelerini kullandı
Hakan Şimşek: “Borç batağında dediğiniz kurum on kat değerlenmiş”
CHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Turan’ın ardından MHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Şimşek söz aldı. Şimşek, “Denetim Komisyonu Raporunda gördüğüm, 57 tane ihale yapılmış. 9 tanesi iptal olmuş. 48 tane ihale gerçekleştirilmiş. Haftada bir ihale demek oluyor bu. Ben iddia ediyorum o fiyatlara yapılan ihalelere fiyat verebilecek arkadaşlar gelsin bu işleri yapsın. Rekabeti Aliağa Belediyesi’nin iki tane şirketi sağlıyor. Aliağa Petrol A.Ş. ve Aliağa Jeotermal A.Ş. Piyasa koşullarının çok çok altında fiyatlara yapılıyor bu işler. 2020 yılında toplam 85 milyonluk yatırım yaptı bu belediye. 2020 yılında bu belediyenin gerçekleşen geliri neydi? 156 milyon küsur. Sayın Serkan Acar’ın belediyeyi devraldığı 2014 yılı Mart ayında Aliağa Belediyesi ne noktadaydı. Aliağa Belediyesinin öz kaynak değeri ne kadardı? Aliağa Belediyesi’nin 2013 yılı sonu itibariyle değeri 75 milyon 908 bin TL’dir. Peki, 2020 yılı denetleme raporunda Aliağa Belediyesi’nin değeri nedir? 711 milyon TL. Şimdi oturun bir bakın. Borç batağında dediğiniz kurum on kat değerlenmiş. Halk zaten zamanı geldiğinde bu kurumlara gerekli notu veriyor.” ifadelerini kullandı.
Hakan Şimşek’in konuşmasına CHP’li Belediye Meclis Üyesi Oğuzhan Özşahin yanıt verdi. Hakan Şimşek’e eleştirilere cevap verirken daha saygılı olmasını söyleyen Özşahin, Şimşek’in kendilerinden özür dilemesi gerektiğini söyledi.
Serkan Acar: “Aliağa Belediyesi Türkiye’nin en güçlü ilçe belediyelerinden biri”
Meclis üyelerinin değerlendirmelerinin ardından söz alan Belediye Başkanı Serkan Acar ise “Bütün parti grupları düşüncelerini dile getirdi. Ancak şunu net olarak dile getirmek gerekirse, evet Aliağa Belediyesi şuan itibariyle öz sermayedir. Aliağa Belediyesi’nin bilançosu onun öz sermayesi, öz kaynağıdır. Hakan Bey’in dediği gibi 2013 yılında 75 milyon TL olan Aliağa Belediyesi’nin değerini biz ekip arkadaşlarımızla birlikte bugün itibariyle 711 milyon TL’ye ulaştırdık. Hedefimiz iki yıl içerisinde bunu 1 milyar TL’ye çıkarmak. Aliağa Belediyesi şunu çok net ifade edebilirim ki Türkiye’nin en güçlü ilçe belediyelerinden bir tanesidir. Bu yolda da devam edecektir.” şeklinde konuştu.
İlçemizdeki aynı sektörde faaliyet gösteren diğer firmalardan da alım yapılabilirdi ”
Aliağa Belediyesi Nisan ayı Olağan Meclis Toplantısında, Aliağa Belediyesi’nin 2020 Yılı Denetim Komisyonu Raporu hakkındaki bilgilendirme sonrasında parti grupları adına bazı meclis üyeleri açıklamalar yaptı.
İYİ Partili Belediye Meclis Üyesi Sedat Sarı, CHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Turan ve MHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Şimşek konuyla ilgili görüş bildirdi. Denetim Komisyonu Raporu hakkında ilk olarak Sedat Sarı söz aldı.
İYİ Parti Aliağa Belediye Meclis Üyesi Sedat Sarı'nın, Aliağa Belediyesi'nin 2020 Yılı Denetim Komisyonu Raporu hakkında yapmış olduğu konuşmada şu ifadelere yer verdi.
“Bazen dışarıdaki gözler içeridekilerin göremediklerini daha net görebilirler. Yıl boyunca belediyemiz tarafından yapılan yasaya uygun ve başarılı çalışmalar için peşinen teşekkürlerimi iletiyorum. Bunun yanında birazdan anlatacağımız tespitlerimizi ise daha iyi ve sürdürülebilir bir yönetim anlayışına erişmek adına dışarıdaki gözlerin birer uyarısı olarak kabul etmenizi temenni ederek sözlerime başlamak istiyorum.
Öncelikle ihalelerden başlayacağım.
Raporu incelediğimizde gerçekleştirilmiş toplam 48 adet ihale yapıldığını görmekteyiz.
Bunların yirmi tanesi açık ihale, yirmisekiz tanesi ise pazarlık usulü ile yapılmış ihaledir.
İhalelerin temel amaçlarından bir tanesi istekliler arasında rekabet oluşturmak suretiyle kurumun en ekonomik maliyetle işi yaptırması, mal yada hizmet alımını sağlamasıdır. Rekabetin ise katılımcıların birden fazla olması ile mümkün olacağı aşikardır. Oysa Aliağa Belediyesi’nin 2020 yılında gerçekleştirdiği 48 ihaleyi incelediğimizde tam üçte birinin yani 16 ihalenin tek katılımcı ile yapıldığı görülmektedir. Diğer üçte biri de çok farklı sayılmaz, sadece ikişer katılımcı ile yapılmıştır. Bu durumu iki türlü okumak mümkün. Birincisi, rekabetin oluşturulamaması kurumun ihalelere daha fazla bedel ödemesine yol açmıştır. İkincisi ve en acısı da Pandemi dolayısıyla ticaretin durma noktasına geldiği ve firmaların harıl harıl iş arama gayretinde olduğu 2020 yılında Aliağa belediyesinin ihalelerinin üçte birine ancak ve ancak birer firmanın katılmaya lüzum duymuş olmasını resmen itibar kaybı olarak görmekteyiz. Bunun sorumluları muhakkak şapkalarını önlerine koymalıdırlar.
Açık ihalelerde durum böyleyken, pazarlık usulü ihalelerde durum daha da vahimdir. Kamu İhale Kanunu’nun 21/f ve 21/b maddesi esas alınarak yapılacak ihalelerin kriterleri ilgili kanun maddesinde açık açık belirtilmiştir. Özellikle 21/b için ilgili madde şöyle der. “doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen ……şeklinde devam eder. 21/b’ye göre 7 adet ihale yapmışsınız. Toplam bedeli 7.828.659 TL. Bu 7 adet 21/b ye göre yapılan ihaleden ikisini ayrı tutacağım. Bunlar tam da ilgili kanunun öngördüğü sebepten yani pandemi tedbirleri kapsamında dezenfektan alımı için yapıldığı açıktır ve o günün şartlarında tek katılımcıyla yapılmış olmalarına rağmen eleştirilecek yanları yoktur. Ancak toplam değeri 6.608.659 TL olan diğer beş ihaleye baktığınızda bir takım sorunlar olduğu görülmektedir. Mesela, 21/b nin olmazsa olmazı en az üç teklif kuralı toplam bedeli 1.936.478 TL olan iki ihalede neden ihlal edilmiştir? Mesela bu beş ihalenin tamamında yapılan işler peyzaj, bina bakım onarım, araç kiralama olduğuna göre bunların hangisi ilgili maddenin öngördüğü aciliyet tanımına uymaktadır?
Bu arada 21/f kapsamında yapılan ve toplam bedeli 6.149.895 TL olan 22 adet ihalenin de sadece 9 tanesi 3 teklif alınmak suretiyle yapılmıştır. Toplam bedeli 1.423.550 TL olan 5 ihale için de maalesef birer teklif alınmıştır.
Açıkça görüldüğü gibi kanunun emirleri birçok defa görmezden gelinmiştir. E doğal olarak ta bu tür yönetimsel hatalardan dolayı kurumun zarara uğradığını düşünmek hiç te zor olmayacaktır.
DOĞRUDAN ALIM:
Kanunun 4. Maddesine göre doğrudan temin; “Kanunda belirtilen hallerde ihtiyaçların, idare tarafından davet edilen isteklilerle teknik şartların ve fiyatın görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usul” olarak tanımlanmış olup bir ihale usulü değil, alım yöntemidir.
“Temel ilkeler” başlıklı 5. Maddesinde ise;
- “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur” denmektedir.
Ayrıca,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62. maddesinin (ı) bendinin, "Bu Kanunun 21 (pazarlık usuluü) ve 22 nci (doğrudan temin) maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz." hükmüne yer verilmiştir.
Kanun maddeleri böyle emrederken Aliağa Belediyesi neler yapmış?
1- Denetleme uzmanının hesabına göre mal alımındaki doğrudan alım limiti toplam 7.849.011,52 TL iken yapılan harcama maalesef tam iki katı olmuş ve 14.924.279,06 TL ye ulaşmıştır.
2- Denetleme uzmanının hesabına göre hizmet alımındaki doğrudan alım limiti toplam 8.257.895,48 TL iken yapılan harcama maalesef %66 artışla 13.720.014,13 TL ye ulaşmıştır.
3- Suistimale açık bir satın alma yöntemi olmasına rağmen, kanun koyucu tarafından sağlanan bir imtiyazla idarenin elini güçlendirme ve küçük alımlarda prosedürlerden kurtulmaya imkan sağlayan doğrudan alım yönteminde, limitler aşılmış ve tam 12.537.387 TL lik denetimi çok sağlıklı yapılamayan bir harcamaya gidilmiştir.
4- Konaklama giderleri hep aynı firma üzerinden yapılmak suretiyle ilgili kanun maddesinin emrettiği “rekabet ve eşit muamele” şartı çiğnenmiş, bu da yetmemiş tercih edilen lokanta ve otellerden teklif alınmayarak kanunun emrettiği “teknik şartların ve fiyatların görüşülmesi” şartı da açıkça ihlal edilmiştir.
DANIŞMANLAR:
Bütün anlattıklarımız yetmezmiş gibi bir de danışman furyası ile karşı karşıyayız. Mali danışmanlık hizmeti alıyorsunuz, ayda yirmi bin TL ye yakın bir maliyeti var. Aldığı ücrete bakarsanız olağanüstü özellikleri var sanırsınız. Ancak belediyenin mali tablosuna baktığımızda içler acısı. Cari oran 1,5 üstü olması gerekirken 1,11, Hazır Değer Oranı 1 olması gerekirken 0,04, Nakit Oranı 0,20 olması gerekirken 0,04 vs vs. Görülüyor ki pahalı danışmanlar da finans yönetiminde yaşanan sıkıntılara derman olamamış. Ama 2021 yılında da aynı danışmana hak edişleri ödenmeye devam ettiği dikkatimizden kaçmamıştır.
Ayrıca basın danışmanları, resmi dairelerde iş ve işlem takibi yapıp raporlar hazırlaması için diğer danışmanlar vs vs. Ama bu güne kadar hazırlanan bir rapora rastlanamamış o da ayrı bir ilginçlik. Her biri aylık onbeş-yirmi bine yakın bedeller almaktalar. O kadar başkan yardımcınız ve müdür kadronuzda tecrübeli çalışanlar var iken bu savurganlık neyin nesidir anlamak mümkün değil.
ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ
Temsil Ağırlama kaleminden 2.314.168 ve Tanıtım Ağırlama kalemlerinden 1.337.406 TL olmak üzere toplam 3.651.574 TL harcanmış.
Temsil ve ağırlama kalemini incelediğimizde;
Temsil, Tören Ve Ağırlama Kapsamında Saksı Çiçeği, Buket, Aranjman, Karanfil, Cenaze Çelengi Vb. Alımı adı altında tam 240 bin TL lik çiçek vs alımı yapılmış. Bu alımlar kaç farklı firmadan alınmış biliyor musunuz? Sadece bir firmadan alınmış. Sanırsınız ki yıllık ihale yapılmış ve bu firma ihaleyi kazandığı için alımlar hep bu firmadan yapılmış. Hayır, ihale filan yok. Madem ihale prosedürü ile vakit kaybı söz konusu değil ve ilçemizde onlarca çiçekçi varken neden böyle hacimli bir alışverişi bir çiçekçi üzerinden yapmak suretiyle adeta bir imtiyaz oluşturmuşsunuz? Tatil günlerini çıkardığımızda günlük neredeyse bin TL kaynak aktarılan bir firma? Tabi ki neden? diye sormakta bizim vazifemiz.
Yine aynı kalemden yapılan bir başka harcama oldukça dikkat çekici. Rumeli efsanesi ve çorba dağıtımı ile ilgili harcama. Yaklaşık dört ayda çorba dağıtımına harcanan para 567 bin TL. Sadece çorba satışından bu ciroyu yapan bir firmanın toplam cirosu, basit bir orantıyla yıllık 15 milyon TL civarında olması gerekir. Yani kendi segmentinde vergi rekortmeni olması anlamına gelir. Şayet bu firma vergi rekortmeni listesinde görürsek bize düşen tebrik etmek olur. Ancak bu işin bizi ilgilendiren tarafı şu. Neden bu denli hacimli bir iş için tek firma tercih ediliyor. Bu bir imtiyaz değil de nedir?
CHP Meclis Üyesi Turan “Belediyemizin toplam borç stoğu 255 milyon lira”
CHP Aliağa Belediye Meclis Üyesi Hakan Turan, 2020 Yılı Denetim Komisyonu Raporu hakkında söz alarak eleştirilerde bulundu. Turan, "Belediyemizin toplam borç stoğu 255 milyon lira olup dikkat çekici unsurların başında da kısa vadeli borç toplamının 130 milyon lira olduğu gerçeğidir. Yine Belediyemize bağlı şirketlerin toplam borcu da yaklaşık 90 milyon lira olarak tespit edilmiştir." dedi.
Aliağa Belediyesi’nin toplam borcu hakkında da değerlendirmede bulunan Hakan Turan “
2020 yılı denetim komisyon raporu tamamlanmıştır. Denetim komisyonunda görev alan meclis üyesi arkadaşlarımıza ve belediye çalışanlarımıza verdikleri emek ve katkılardan dolayı öncelikle teşekkür ediyoruz.
Maalesef yine daha önceki denetim komisyon raporlarında gördüğümüz üzere yıllık bütçesi yüksek olmasına rağmen sürekli olarak borçlanan, borçlanmayı alışkanlık haline getiren bir belediye yönetimiyle karşı karşıyayız. Komisyon raporunda ayrıntılı olarak belirttiği üzere Belediyemizin toplam borç stoğu 255 milyon lira olup dikkat çekici unsurların başında da kısa vadeli borç toplamının 130 milyon lira olduğu gerçeğidir. Yine Belediyemize bağlı şirketlerin toplam borcu da yaklaşık 90 milyon lira olarak tespit edilmiştir.
Burada en önemli nokta ise Belediyemizin borçlanma limitlerini aşırı derecede aşması ve bu tutarın yaklaşık 75 milyon lira olmasıdır. Burada en önemli husus denetim komisyon raporunda da belirtildiği üzere Aliağa Belediyesinin toplam borç stokunun 5393 sayılı Belediye Kanununun 68. maddesi birinci fıkrası (d) bendinde yer alan üst sınırı aştığı; anılan kanun maddesinde yer verilen Görevi Kötüye Kullanma suçu yönünden adli makamlara bildirimde bulunulması gerektiği hususunun Meclis Başkanlığının sorumluluğunda olduğunu hatırlatıyoruz. “ifadelerini kullandı
Raporda Dikkat Çeken Hususlar konusuna da dikkat çeken Hakan Turan “Daha önceki yıllarda da eleştirdiğimiz doğrudan temin ve pazarlık usulü mal ve hizmet alımlarının azaltılmış olmasına rağmen benzer firma ve isimler yönünden devam ettiğini görüyoruz. Denetim komisyon raporunda özellikle üzerinde durduğu doğrudan temin sınırının aşılması engellenerek yani kısacası üst sınıra yakın bir şekilde alımları bölerek ihaleden kaçınıldığı görünmektedir. Kaldı ki, eleştiri konusu yapılan alımın yapıldığı firma, geçtiğimiz yıllarda da yüksek miktarda doğrudan teminle alım yapılan firmadır. İhale yoluyla da daha ucuza alım yapılabilecek bir pozisyon varken doğrudan teminle alım yönteminin uygulanmış olması manidardır.
Yine doğrudan temin ve pazarlık usulü ile yapılan mal ve hizmet alımı geçtiğimiz yıllara göre azaltılmış olsa bile Belediye bütçesine mal ve hizmet alımı amacıyla ayrılan toplam tutarın %10'unu aştığı da tespit edilmiştir. Bu durumda da Kamu İhale Kurulu'nun uygun görüşünün alınması gerektiği saptanmıştır.
Bir diğer konu ise Belediyemizin aldığı danışmanlık hizmetleridir.
Mali Danışmanlık hizmeti için yapılan ödeme tutarı 232.660-TL
(Mali Hizmetler Müdürlüğü)
Kültür ve sanat danışmanlığı için yapılan ödeme tutarı 88.500-TL
(Sosyal Kültürel İşler Müdürlüğü)
Kamu kurumlarındaki iş takipçiliği için yapılan ödeme tutarı 70.800-TL
(Özel Kalem Müdürlüğü ve Başkan Yardımcılıkları)
Basın danışmanlığı için yapılan ödeme tutarı 106.200-TL
(Basın Yayın Müdürlüğü)
Hukuk danışmanlığı için yapılan ödeme tutarı 96.000-TL
(Hukuk İşleri Müdürlüğü)
olmak üzere toplam 594.160-TL alınan danışmanlık hizmetleri için ödeme yapılmıştır.
Şimdi burada belediyemiz tarafından alınan her bir danışmanlık hizmeti için belediyemiz bünyesinde bir müdürlük bulunmasına rağmen dışarıdan bu hizmetlerin alınması belediyemize ekonomik külfet yaratmaktadır. Kaldı ki, Belediyemizde biraz önce belirttiğimiz hizmetleri rahatlıkla yapabilecek potansiyele ve bilgi birikime sahip personel bulunduğu düşünülmektedir. Bu nedenle bu tip hizmet alımlarından vazgeçilerek bu hizmetlerin belediye bünyesinde yürütülmesi gerektiği kanaatindeyiz.
Amatör spor kulüplerine yapılan bağış ve yardımları desteklemekle birlikte bir spor kulübüne tek seferde 280.000-TL nakdi yardım yapılması da gözden kaçmamıştır.
Ayrıca her denetim komisyon raporunda karşımıza çıkan Özel Kalem Müdürlüğü bütçesinden bir çiçekçilik ve organizasyon firmasından yapılan çiçek ve sair alımlar mevcuttur.100.000 nüfuslu Aliağa ilçemizde mal alımı yapılabilecek başkaca bir firma yok mudur? Özellikle pandemi sürecinde ciddi maddi sıkıntı yaşayan çiçekçilik ve organizasyon sektörüne destek olmak amacıyla ilçemizdeki aynı sektörde faaliyet gösteren diğer firmalardan da alım yapılabilirdi.
Yine denetim komisyon raporunda vatandaşlara çorba dağıtılması başlığında günde yaklaşık 1750 kişiye tekabul eden sayıda çorba dağıtıldığı ve bu çorba alımının da tek bir firmadan 567.000-TL ödenerek yapıldığı görünmektedir. Alımın yapıldığı Şubat-Mart-Nisan-Mayıs 2020 aylarında pandemi sürecinde lokantaların kapalı olduğu ve ciddi bir darboğaza düştüğü ortamda ilçemizdeki diğer işletmelerden de alım yapılarak esnafımıza destek olunması gerekirdi.
Bu bağlamda yapılan incelemeler göstermektedir ki, ülkemizde ciddi bir ekonomik darboğazın olduğu, vatandaşlarımızın ekonomik sıkıntılar yaşadığı bir süreçte belediye kaynaklarımızın daha doğru kullanılması gerektiği kanaatindeyiz. Teşekkür ederiz. “ifadelerini kullandı
Hakan Şimşek: “Borç batağında dediğiniz kurum on kat değerlenmiş”
CHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Turan’ın ardından MHP’li Belediye Meclis Üyesi Hakan Şimşek söz aldı. Şimşek, “Denetim Komisyonu Raporunda gördüğüm, 57 tane ihale yapılmış. 9 tanesi iptal olmuş. 48 tane ihale gerçekleştirilmiş. Haftada bir ihale demek oluyor bu. Ben iddia ediyorum o fiyatlara yapılan ihalelere fiyat verebilecek arkadaşlar gelsin bu işleri yapsın. Rekabeti Aliağa Belediyesi’nin iki tane şirketi sağlıyor. Aliağa Petrol A.Ş. ve Aliağa Jeotermal A.Ş. Piyasa koşullarının çok çok altında fiyatlara yapılıyor bu işler. 2020 yılında toplam 85 milyonluk yatırım yaptı bu belediye. 2020 yılında bu belediyenin gerçekleşen geliri neydi? 156 milyon küsur. Sayın Serkan Acar’ın belediyeyi devraldığı 2014 yılı Mart ayında Aliağa Belediyesi ne noktadaydı. Aliağa Belediyesinin öz kaynak değeri ne kadardı? Aliağa Belediyesi’nin 2013 yılı sonu itibariyle değeri 75 milyon 908 bin TL’dir. Peki, 2020 yılı denetleme raporunda Aliağa Belediyesi’nin değeri nedir? 711 milyon TL. Şimdi oturun bir bakın. Borç batağında dediğiniz kurum on kat değerlenmiş. Halk zaten zamanı geldiğinde bu kurumlara gerekli notu veriyor.” ifadelerini kullandı.
Hakan Şimşek’in konuşmasına CHP’li Belediye Meclis Üyesi Oğuzhan Özşahin yanıt verdi. Hakan Şimşek’e eleştirilere cevap verirken daha saygılı olmasını söyleyen Özşahin, Şimşek’in kendilerinden özür dilemesi gerektiğini söyledi.
Serkan Acar: “Aliağa Belediyesi Türkiye’nin en güçlü ilçe belediyelerinden biri”
Meclis üyelerinin değerlendirmelerinin ardından söz alan Belediye Başkanı Serkan Acar ise “Bütün parti grupları düşüncelerini dile getirdi. Ancak şunu net olarak dile getirmek gerekirse, evet Aliağa Belediyesi şuan itibariyle öz sermayedir. Aliağa Belediyesi’nin bilançosu onun öz sermayesi, öz kaynağıdır. Hakan Bey’in dediği gibi 2013 yılında 75 milyon TL olan Aliağa Belediyesi’nin değerini biz ekip arkadaşlarımızla birlikte bugün itibariyle 711 milyon TL’ye ulaştırdık. Hedefimiz iki yıl içerisinde bunu 1 milyar TL’ye çıkarmak. Aliağa Belediyesi şunu çok net ifade edebilirim ki Türkiye’nin en güçlü ilçe belediyelerinden bir tanesidir. Bu yolda da devam edecektir.” şeklinde konuştu.
